Peseshet
Jinsu | debbum ![]() |
---|---|
Ɗuubi daygo | 3. millennium BCE ![]() |
Ɗoforde | Ancient Egypt ![]() |
Date of death | 3. millennium BCE ![]() |
Place of death | Ancient Egypt ![]() |
Sana'aji | physician ![]() |
Time period | Fourth Dynasty of Egypt ![]() |
Peseshet, mo wuuri les laamu nayaɓuru leydi Ejipt ɓooyma (hay so tawii noon ñalngu e nder laamu joyaɓuru ina waawi wonde), ina heewi wiyde ko kanko woni cafroowo debbo gadano anndeede e daartol.[1] Won heen mbiyata ko Merit-Ptah woni cafroowo debbo gadano, kono ina gasa tawa ko tagoore fenaande tuugniinde e Peseshet. Tiitoonde Peseshet nde o joginoo ndee ko “laamɗo gardiiɗo safrooɓe rewɓe”, kono so tawii ko kanko woni cafroowo, ɗum laaɓtaani. O joginoo kadi tiitooɗe annduɓe laamɗo, e gardiiɗo almudɓe wirwirnde yumma laamɗo.
O ɗon maaro o woodi ɓiɗɗo debbo Akhethetep, nder mastaba maako nder Giza, o heɓii dammugal maako. Ammaa, bandol maama e ɓiɗɗo Akhetetep e Peseshet walaa ko tabiti dow ko'e bindol. Nder dammugal footi ɗon holla boo goɗɗo bi'eteeɗo Kanefer. O waawaa wonde gorko maako. Akhethetep e Kanefer fuu ɓe yimɓe mawɓe ɓe njooɗii wakkati laamu nayaɓu Misra ɓe ngaɗani boofitiiɓe.
O waawi wonde o jaɓi jaŋde e nder jaŋde jaŋde Misra nden nder Sais. [<span title="This claim needs references to reliable sources. (November 2019)">citation needed</span>]
Cukalel ɓii nguurndam
[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]Taariiha Peseshet ina jogii darnde mawɗe nder deftere 2009 Storm Cycle, nde Roy e Iris Johansen, nde holli haala archaeologistɗo mo ɗaɓɓirta heɓugo e jaaynde ngam heɓugo laaɓuɗe e laaɓuɗi ɗe Peseshet nder deftere nden wi'i o heɓii, e dow anndinoowo mo tammunde mum tan ngam hisnaade ɓiyum ina waawi wonde nder go'oto nder laaɓuɓe ɗi.
Merit-Ptah
[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]Nder hitaande 1938, Kate Campbell Hurd-Mead winndi dow debbo mo Misra'en arande biyeteeɗo Merit-Ptah. Ɗe defte ɗe o winndi dow Merit-Ptah ɗon nootiri e goongaji dow nguurndam Peseshet bana ɗi heɓii nder kawtal Akhetetep, ngam tan innde Peseshet e nokkuure kawtal ngal wayliti. Ɗum laaɓataa to Hurd-Mead heɓi innde Merit-Ptah, ammaa ɗum waawi wonde o ɓeydi ɗum Merit- Ptah debbo Ramose.
Firooji
[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]- ↑ Kwiecinski, Jakub M. (2020). "Merit Ptah, The First Woman Physician: Crafting of a Feminist History with an Ancient Egyptian Setting". Journal of the History of Medicine and Allied Sciences. 75 (1): 83–106. doi:10.1093/jhmas/jrz058.