Maali: Ceertol hakkunde baylitte

Iwde to Wikipedia
Content deleted Content added
EmausBot (yewtare | ballitte)
m r2.7.3) (Robot: Modifying dsb:Mali (stat), hsb:Mali (stat)
EmausBot (yewtare | ballitte)
m r2.7.3) (Robot: Modifying dsb:Mali, hsb:Mali
Gorol 64: Gorol 64:
[[de:Mali]]
[[de:Mali]]
[[diq:Mali]]
[[diq:Mali]]
[[dsb:Mali (stat)]]
[[dsb:Mali]]
[[dv:މާލީ]]
[[dv:މާލީ]]
[[ee:Mali]]
[[ee:Mali]]
Gorol 91: Gorol 91:
[[hif:Mali]]
[[hif:Mali]]
[[hr:Mali]]
[[hr:Mali]]
[[hsb:Mali (stat)]]
[[hsb:Mali]]
[[ht:Mali]]
[[ht:Mali]]
[[hu:Mali]]
[[hu:Mali]]

Waylitannde hono 12:59, 27 Colte 2013

République du Mali
(Flag) (Coat of Arms)
National motto: Un peuple, un but, une foi

Mali ko leydi e Afiriik.

Mali (woɓɓe ina mbi'a Maali) yo leydi gorgal Afiriik. Kayri ɓuri fuu mawnude e leyɗe gorgal Afrik fuu. Endi hawti keerol e Gine, Senegal, Burkina Faso, Koddiwaar e Aljeri. Hooreejo ndii leydi ana wi'etenoo Aamadu Tumani Tuure. Kanko woni kaananke ɗiɗobo e ley jamaanu demokarasi iwde 1991 warde hannden. Gila lewru awril 2012 kuudeta liɓi mo o yahi o fattoyii Senegal.

Seeɗa e taariika Mali

Mali ina wi'etenoo e nder laamu Tuubakooɓe Sudaan (leydi ɓaleeɓe), ko caggal jeytaare mayri e hitaande 1960 hooreeɓe ɓee cuɓi innde "Mali" joopiinde laamateeri taarikayankoori ndi jamaanu Sunnjata Keytaa ndii (teemedannde sappo e tataɓere). Laamɗo arano oo laatii Moodibbo Keytaa, nde o ƴetti laamu nguu o fuɗɗi siinude yuɓɓo dawrugol soosiyalismu kono ɗum yirbini faggudu leydi ndii ɓeydi iñcuru renndoyankooru. E hitaande 1968, koninkooɓe folli mo e dow ardungal Muusaa Tarawore. Oon laamii haa 1991 nde jamaaji Afirik keewɗi puɗɗinoo lamndaade heyɗitinoore dawrugol tuugiinde e demokarasi kono o salii kus waylude laamu makko. Nde yimɓe ɓee yaltunoo seppooji to saare laamorde Bamako o felli e maɓɓe, yoga e maɓɓe maayi. Ɗum ɓurti hirjinde murtital ngal haa larme oo folli mo e dow ardungal Ahmadu Tumaani Tuure. Oon yuɓɓini woote o hokkiti siwiljo laamu nguu, ɗum ko Umaar Konaare. Nde oon timmini happu mum Tumaani Tuure warti kadi e nder dawrugol Mali fooli e woote laatii persidan haa folleede mum 2012. Polluɗo mo oo, ɗum ko Amadu Sanogo, wi'i ko sabaabe ɗaatere makko waɗi si konuuli murtuɓe Tuwaaregɓe e lislaamiyankooɓe naati hakkunde janwiye e awril 2012 e nano leydi ndii riiwi konu Mali nguu, oon tuma ɓe pecci ndi ɓe njaltini e fewjoore laamu Bamako. Ɓe ewnii jeytal-hoore leydi maɓɓe ndi ɓe inniri Azawad. Haa hannde ko ɗon wonaa. Barki Alla e ko CEDEAO (Dental Faggudu Leyɗe Afirik Hiirnaange) kammbani koninkooɓe Mali ɓe, ɓe ɗalii ardungal leydi ndii e juuɗe persidanjo laamu cabborgu, ɗum ko Jonkunda Tarawore kono hay gooto anndaa ko ɓe ngoni e mum. Lasindiiɓe duuɗuɓe ina cikki haa jooni ko kamɓe njogii laamu nguu. Leyɗe CEDEAO ɗee ina mbaɗi lelngo naɓugol konunkooɓe 3500 ngam dahitugol nano Mali wartira ɗum e ley laamu nguu kono haa jooni lelngo ngoo huumnaaka taho, hino tamƴinaa non nde ngo huumnee ko ɓooyataa. Lislaamiyankooɓe ɓee mbonnii ko heewi e keyeeji finaa-tawaaji nano Maali yeru laadiiji (genaale mahaaɗe) waliyyaaɓe teeŋtii non to saare Tombutu, ɗum non waddanii ɓe feloore aduna Alla oo fuu.


Wikimedia Commons: Maali – des documents multimédia.