Yemi Ajibade
Yemi Ajibade (28 lewru juko hitaande 1929[1][2] – 24 lewru Yarkomaa 2013), mo heewi innireede ko Yemi Goodman Ajibade walla Ade-Yemi Ajibade, ko binndoowo pijirlooji, fijoowo e gardotooɗo[3] mo, caggal nde o hoɗi e leydi Angalteer e nder leydi Angalteer canon drama ɓaleejo. Ko o fijoowo o anndaa no feewi e filmuuji makko Dirty Pretty Things (2002), Exorciste : le début (2004) e Danger Man (1964). E nder golle makko baɗɗe feccere teeminannde, o ardii e winndi pijirlooji keewɗi baɗɗi faayiida, o waɗi kadi pijirlooji keewɗi ngam teleeji, dingiral, rajooji e filmuuji.
Nguurndam e jaŋde
[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]Adeyemi Olanrewaju Goodman Ajibade jibinaa ko laamɗo laamɗo galle Ọ̀ràngún ummoriiɗo Ìlá Òràngún,[6] diiwaan Osun, to fuɗnaange-rewo leydi Najeriya. O naati duɗal grammar Abeokuta – ɗo yiɗde makko e pijirlooji fuɗɗii – caggal ɗuum o jokki jaŋde makko to Londres, to duɗal jaaɓi haaɗtirde sariya e njulaagu Kennington (1955), to duɗal jaaɓi haaɗtirde fijooɓe (1960), e tuggi 1966 haa 1968 to duɗal karallaagal filmuuji Londres (jooni o woni ko e duɗal karallaagal filmuuji London Ové (mo siftini wonde ko kamɓe tan ngoni almuɓɓe ɓaleeɓe ɗiɗo e nder duɗal ngal e oon sahaa).[4]
Career e golle
[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]Gila fuɗɗam jooɗaago maako haa lesdi Biritaniya, Ajibade waɗi fijirle rajooji ngam hukuumaaji pamari BBC African Service. No peewnoowo Fiona Ledger siftorii e hitaande 2007 : "Ko e hitaande 1960, peewnoowo BBC maayɗo John Stockbridge naamnaama e hooreejo sarwiis Afrik ngam ƴettude won e mbaadiiji dingiral wonande heɗtiiɓe Afriknaaɓe. O ari e seppooji, dingiral soap opera waɗaama to Londres. Alaa koppi nguurndam Ajiba roer mo, kono "" e nder leydi Angalteer e ƴellitde luural."
Jokkude ƴellitde golle makko e nder fijirde, o jaɓɓaama e hitaande 1963, o wiyi "gooto e fijirde ɓurnde waawde ummoraade e Afrik hirnaange". E saraaji yimooɓe ɓe ina jeyaa heen Yulisa Amadu Maddy, Leslie Palmer, Eddie Tagoe, Karene Wallace, Basil Wanzira, e Elvania Zirimu, e woɗɓe, Ajibade tawtoraama e peewnugol Blackblast mo Lindsay Barrett ! filmaama e hitaande 1973 ngam waɗde yeewtere keeriinde e porogaraam naalankaagal e weltaare BBC Two Full House, baɗaaɗo e golle winndooɓe, naalankooɓe, jimooɓe e waɗooɓe filmuuji to bannge worgo leydi Indiya.
Ajibade ina jogori waɗde golle e nder dingiral teleeji ko wayi no Armchair Theatre (mo Andrew Sinclair waɗi e hitaande 1963 e nder filmo « Lekki sokola » , wondude e Earl Cameron e Peter McEnery), Danger Man (1965), Dixon mo Dock Green (1965). (1972), The Fosters (1976), Kasdiiji ɓernde (1981), e Seede Deƴƴuɗo (1996), e golle e dingiral – yeru, e nder "Pijirlooji Umbrella", sahaa pijirlooji kesi joy baɗaaɗi teeŋti, to Riverside Studios (e ballondiral e Drum Arts Centre, Londres Ñalawma moƴƴo (1980 to suudu Riverside) e Aada leydi (1983 to Pit, nokku Barbikan), e nder filmo Lorraine Hansberry biyeteeɗo Les Blancs (Teyaatre mbaylaandi laamɗo, 2001) – kam e peeñgol filmuuji The91. 1974, 1974, 1974, 1991, 1991, 1991, 1995, ko Sarah Kane winndi, 1995, ko Sarah Kane winndi, 2002, Ɓooyɗo: Fuɗɗoode (2004) e Ɓooyɗo e Demi Mo20.
E hitaande 1966 Ajibade ardii delegaasiyoŋ terɗe Angalteer, Hirnaange Inndo e Afriknaaɓe to Fedde Adunaare Naalankaagal ɓaleeɓe to Dakar, Senegaal, ardii peewnugol pijirlooji Obi Egbuna Wind Versus Polygamy ; e nder ñalɗi ɗiɗaɓiri winndereeji naalankaagal ɓaleeɓe to Lagos e hitaande 1977 Ajibade wonnoo ko gardiiɗo kewuuji Drama. E hitaande 1975 o toɗɗaa jannginoowo e nder njuɓɓudi jaŋde nder wuro Londres, o wonti kadi gardiiɗo naalankaagal to nokku biyeteeɗo Keskidee Center to fuɗnaange Londres, ɗo o ardii peewnugol deftere Wole Soyinka wiyeteende The Swamp Dwellers (13–23 mars 1975).[5]
Tuugnorgal
[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]- ↑ Africa Who's Who, London: Africa Journal Ltd, for Africa Books, 1981, p. 82
- ↑ Later sources give his birth year as 1933
- ↑ Admin (19 September 2016). "AJIBADE, Yemi". Biographical Legacy and Research Foundation. Retrieved 12 March 2022
- ↑ Josanne Leonard, interview with Horace Ové, 5 October 2007[permanent dead link], Caribbean 360
- ↑ "Swamp Dweller's, The - By Wole Soyinka"[permanent dead link], National Theatre, Black Plays Archive.