Jump to content

Koorka

Iwde to Wikipedia

Koorka hino wi'ee hoorugol kadi walla suumayee e Fulfulde fuuta Jaloo. Lewru suumayee walla koorka ndun non si hewtii, julɗo on ñaamataa, yarataa, renndataa (yiidataa e sonna mun mbaldi), e ko nanndi e haɗaaɗi; gila ka peeral fajiri haa ka mutal naange (futuroo).Ɗum ko yamiroore Alla e Nulaaɗo Makko on Muhammadu (yo O his), faade e yimmɓe makko ɓen.

Koorka hino farlanoo gila e mofte feƴƴuɗe, ko woni tun hino serti e no hoorirten enen ɗee mofte Muhammadu ɗoo.

Hoorugol, ko ko waɗɗii kala julɗo gorko e debbo hellifaaɗo. Ɓaawo ɗoo nun, hari cukalel ngel ekkiteteno hoorugol duuɓi tati ado o hellifeede. O waɗa hoora ñaama, e wonndeeje o timmina ñallal ngal, ko non haa o wowta hoorude.

Yaafanaaɓe ɓen Hoorugol kañun suumayee on hino yawtanaa seeɗaaɓe, jogiiɓe ngaato, tawayɓe hunnantaa daranagol koorka kan, ko ɓen woni: Nawnuɗo, ñawɗo, setiiɗo (wayaasuɗo), sowiiɗo (reeduujo), nayeejo, e kecco (payngel), e ko nanndi. Ɓee ɗee fow hino yaananaa (newnanaa) ñaamugol. Kala non on tewiiɗo ñaami ñalorma koorka ko aldaa e sugu ɗii ngantooji ɗoo, haray kaffaara fawike mo!

E nder fuuta Jaloo, si lewru suumayee (koorka) ndun naatii, mawɓe ɓen fow fottay ka misiide, ɓe diisondira, ɓe jonnindira pehe no ɓe yuɓɓira hunntaari ndin e hakkunde kowle ɗen (keewal hoggo), e no naafe ɗen gerdetee. AlQur'aanaare nden sennditee pecce cappanɗe tati (30), ñalaande kala fottee ka Janngirde fii Alluwal suumayee ngal, ko non haa lewru ndun timma.

Suumayee non ko balɗe cappanɗe tati maa noogay e jeenay, no lewru ndun ardiri woo. Nulaaɗo Ɓurnaaɗo Muhammadu (yo O Jos) maako, humiree yi'ugol, taƴiron yi'ugol (lewru ndun).