Jump to content

Afunbiowo II

Iwde to Wikipedia
Afunbiowo II
ɓii aadama
Jinsugorko Taƴto
Ɓii-leydiyankaakuNaajeeriya Taƴto
Ɗuubi daygo1950 Taƴto
Date of death1 Bowte 2013 Taƴto
Janngi toUniversity of Ibadan Taƴto

Adebiyi Adegboye Adesida Afunbiowo II (5 Seeɗto 1950 – 30 Noowammbar 2013) ko laamɗo Naajeeriya cuɓaaɗo ngam wonde laamɗo aadaaji, walla Deji, laamu Akure, jooɗiiɗo e wuro Akure e nder diiwaan Ondo, Najeriya ñalnde 13 lewru bowte 2010. [1] Gomnaajo lesdi ndi'i Olusegun Mimiko hokki mo huwooɓe kuugal man.[2]

Oba Afunbiowo II jibinaa ko ñalnde 5 lewru Seeɗto hitaande 1950, ko ɓiy Omoba Josiah Stanley Adegboye Adesida, laamɗo Akure, e taaniiko Oba Adesida I mo Akure. Miñiiko mawniiko wiyetee ko Omoba Adewole Adesida, mo suudu laamu Ojijigogun.[3]

Baaba makko maayi ko e mette e hitaande 1955, ɗum toɗɗii galle Adesida, nde tawnoo ko kanko woni lomto baaba makko laamɗo duuɓi 60, kadi omo jeyaa e ɓiɓɓe leydi Akure artuɓe heɓde seedantaagal jaŋde toownde. Ndeen o mawni ko e nder galle laamorɗo, ko yumma makko e neene makko.[citation needed].

O heɓi dipolomaaji makko to duɗal jaaɓi haaɗtirde Ibadan, o heɓi kadi dipolom makko to bannge faggudu ndema, o heɓi kadi dipolomaaji makko to bannge njulaagu e njuɓɓudi ndema, hade makko golloraade ko o golloowo e njulaagu ndema e nder fedde ndema leydi Ondo.[4] Won e sahaaji o golliima e nder gese Obasanjo to Otta.[5] Caggal ɗuum o woniino balloowo hooreejo leydi ndii, hono mawɗo Olusegun Obasanjo, tuggi 1999 haa 2007.[6] Afunbiowo II suɓaama ngam lomtaade Oba gadano oo, hono Oluwadamilare Adesina, (Osupa III) mo o woppi laamu ñalnde 10 lewru juko hitaande 2010 sabu golle bonɗe ɗe o waɗi.[6]

E nder woote Deji, Adesida suɓaama e 8 e nder 15 laamɓe, Omoba Ademola Adegoroye ƴetti wooteeji 7 keddiiɗi ɗii.[2] Laawol suɓagol ngol ina waɗi luural seeɗa, won heen e laamɓe ɓee mbiyi caggal ɗuum wonde guwerneer Mimiko dooliino kuulal ngal, sibu o wiyi woote gooto ina ŋakki sabu "senility".[7]Afunbiowo II suɓii innde mum laamu ngam teddinde mawniiko biyeteeɗo Oba Adesida I, mo innde mum wonnoo Olofinlade Afunbiowo Ojijigogun. Afunbiowo II ko tergal cakkitiingal e catal Adesida e nder galle Ojijigogun ngam ƴettude jappeere Akure, nde mawniiko mawniiko, Oba Ojijigogun (r.1852-1882) sosi. Ɗoon e ɗoon o woni e jappeere laamu, o fuɗɗii eɓɓaande mahngo mawnde, tawi ko galleeji Deji - heen gooto ko monimaaji ngenndiiji - moƴƴinaa. O waɗii kadi eɓɓooje ngam nanondirde e baales (walla laamɓe cukko) wonnooɓe e laamlaamu Akure gila e laamuuji ardiiɓe mo.[citation needed].

Ñalnde 30 noowammbar 2013, Adesida sankii ɗoon e ɗoon to Akure.[1] Ɓiyiiko debbo, biyeteeɗo Omoba Adetutu, caggal ɗuum, waɗtaa laamɗo debbo e nokku makko.

Tuugnorgal

"Laamɗo Akure, Adesida, maayi ko e duuɓi 63". Jaaynde jeytaare ñalnde kala. 2 Duujal 2013. Mooftaa ko e asli mum ñalnde 25 Suwee 2015. Heɓtinaama ñalnde 24 Suwee 2015.
James Sowole (14 ut 2010). "Deji keso mo Akure heɓi gollotooɓe e biro". Ñalawma oo. Ƴeewtaa ko ñalnde 13 suwee 2010.
Doktoor Wumi Akintiid (16 lewru bowte hitaande 2010). "HAIL TO DEJI KESO AKURE: KANDIDAA ƁURƊO WOƊƊUDE HAƁII HAY KO E MARGIN ƁURƊO". NaajeeriyaAduna. Ƴeewtaa ko ñalnde 13 suwee 2010.
Dada ALADELOKUN (21 Août 2010). "Peeje am caggal laamu, e Deji keso mo Akure". Ngenndi ndii. Mooftaa ko e asli mum ñalnde 12 suwee 2010. Ƴeewtaa ko ñalnde 13 suwee 2010.
Doktoor Wumi Akintiid (12 ut 2010). "SUƁAADE DEJI KESO AKURE: KONNGOL WAƊI TO LAAMƊO 16 (FECCERE II)". NaajeeriyaAduna. Ƴeewtaa ko ñalnde 13 suwee 2010.
"Gannooɗo balloowo hooreejo leydi Naajeeriya, Adebiyi Adesida, wontii Deji keso mo Akure". Kabaaru Ɓooyɗo. 12 lewru bowte 2010. Moftinaama e fuɗɗoode ñalnde 17 lewru bowte 2010. Ƴeewtaa ko ñalnde 13 suwee 2010.
"46ɓo Deji tortuɗo yahde galle laamorɗo Akure". Kompas leydi Najeriya. 13 suwee 2010. Ƴeewtaa ko 13 suwee 2010.