Aisha Al-Manoubya

Iwde to Wikipedia
Aisha Al-Manoubya
ɓii aadama
Jinsudebbum Taƴto
Ɓii-leydiyankaakuIfriqiya Taƴto
Inditirdeعائشة المنوبية Taƴto
SoomaAïcha Manoubia Taƴto
InndeAicha Taƴto
Ɗuubi daygo1199 Taƴto
ƊofordeManouba Taƴto
Date of deathSeeɗto 1267 Taƴto
Student ofAbul Hasan ash-Shadhili Taƴto
Floruit13. century Taƴto
DiinaDiina Lislaama Taƴto
Memba enShadhili Taƴto

Aïsha Al-Manoubya (Arabji: عائشة المنوبية, ʿĀʾisha al-Mannūbiyya), O anndiraa kadi e As-Saida ('mo CE') malla Lella ('Lady') (1199-1267 CE), ko gooto e rewɓe ɓurɓe anndude e taariha Tuniisi e neɗɗo mawɗo nder Lislaamu. O "mo wondi nder rewɓe fewɓe ɓe keɓii ko hollitii e nder nder nder nder nokkuure nde o laatii mo ".[1]

Souk Al Saida Al-Manoubya

ʿĀʾisha anndini ngam sufi'en maako e kuuɗe maako booɗɗe. O ɗon moofta e jannginoowo Sidi Bousaid al-Baji e Abul Hasan ash-Shadhili. Kuugal maako nder jaŋde mawɗo, jaɓugo, e kuuɗe kuugal yimɓe fuu ɗon ɓeydaaki ngam wakkati maako ngam maako.

Laamu[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]

Tawi CE ɗe anndi e nder nguurndam ʿĀʾisha wayli bana non, ammaa kuuje jannginooɓe ɗon holla o jooɗii diga 1199 haa 1267 AD (595-665 AH).[2]

E wiyde hagiografiji, ʿĀʾisha jibinaa e nder wuro Manouba, ɓadi Tunis, o holli laaɓal mum haa o ɓadi suka, o haɓɓi e hujjaaji ummatoore e waɗugo kuuɗe mawɗe (karamāt).

Nder hollaago jokkondiral ʿĀʾisha e ummatoore, haala maako "nganndi e model Ṣūfī 'ko'o 'ko'e 'ko'en ɗon ɗon ɗon 'taƴa' (ahl al-malāma), ɓe ɗon njaha dow ɓe ɗon njahi nder dammugal ummaatoore dow daliila" (ndoni maa: Malamatiyya).[3][n]

E wi'a haala gootol, "ko baaba maako waɗi bee bee bee bee ngam maako, o cuuni, o hokki yimɓe gariiri'en le'i maako, o ummini ngam o holli ko o laato ceniiɗo", ko waɗi "ko ɗonno "o ɗon seerna nder yimbe nder kuugal nder kuugalji nder cuuɗi maako".[3]

ʿĀʾisha janngini nder Tunis bee Shādhiliyya Ṣūfīs, o yahdi e nder hakkunde wuro maako nder ladde e Tunis nder ladde. Ɓurɓe ɓeydaade ko mawɗo mawɗo mawɓe rewɓe e nder leydi ndii, Rabi'a al-ʿAdawiyya al-Qaysiyya (c. 95/714-185/801); Abu l-Ḥassan al-Shādhilī (c. 593-656/1196-1258), mo o waɗi darnde Shādhilī Ṣūfī; Baghdadi ʿAbd al-Qādir al-Jīlānī (470-561/1077 walla 1078-1166, Baghdad, innde e darnde Qādiriyya); e al-Junayd (d. 297/910), janngoowo Shāfiʿī mo hawri e Baghdad, amma fuɗɗam e asal Persiya.

ʿĀʾisha ko go'oto nder rewɓe seɗɗa ɓe laati mawɗo nder yonki mawɗo (manāqib) nder duniyaru Islaam wakkati mum, e o "jum woni mawɗo nder hollitol rewɓe nder Islaam".

O woodi nokkuuje ceniiɗe ɗiɗi je ɗon haani mo, go'oto nder La Manouba (jooji nder hitaande 2012) e go'oto e nder diiwaan Gorjani nder Tunis.[3]

Fuuɗugo[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]

Haayre Saida Al Manoubya nder Tunis

Nder nder nder yimɓe, ʿĀʾisha wakkilantaako mo'o mawɗo e mo'o teddina. Gooto nder souk Madiina Tunis, "Souk Es Sida El Manoubya", nodditii e makko.

Won ko ɓuri kiloometre ujune diga Madiina, gourbiville ina jogii innde maako. Al-Manoubya ɗon jeyaa ngam waɗa do'a nder nokkuure nden.

Yimɓe Manouba ɓe nyiɓi mausoleum ɗiɗaɓo ngam haalde ʿĀʾisha e innde "Mausoleum As-Saida Al-Manoubya" nder nokkuure nde o jibini. Mausoleum ɗon anndina haa hannde e ko nafata nder lesdi Tunisia nder taariika e taariika lesdi. O jeyaa e ɓaawo juulde Tunisiya e 16 oktoobar 2012.

Fedde fuɗɗam[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]

  • Manâqib as-Sayyida 'Â'isha al-Mannûbiyya (Tunis 1344/1925)
  • Nelly Amri, La sainte de Tunis: Présentation et traduction de l'hagiographie de 'Â'isha al-Mannûbiyya (m. 665/1267) (Arles: Sindbad-Actes Sud, 2008)
  • Âisha al-Mannûbiyya (v. 1198-1267) ', nder Audrey Fella, Femmes en quête d'absolu: Anthologie de la mystique au féminin (Michel, 2016)

Ɗudiyaaku ɗiɗaɓu[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]

Deftereeji ɗuɗɗi e jannginki ɗon ɗon haala taariha ʿĀʾisha. Bana non, woodi sinema e sufi songs e performs. Kuugal anndal ngal ʿĀʾisha hawti e:

  • Amri, Nelly, "Femmes, sainteté et discours hagiographique au Maghreb médiéval: Naissance à la sainteté, naissance à l'histoire; Le cas d'une sainte de Tunis, 'Â'isha al-Mannûbiyya (m. 665/1267) ", in Histoire des femmes au Maghrib: Réponses à l'exclusion, ed. by Mohamed Monkachi (Morocco: Faculté des Lettres de Kénitra, 1999), 253-74. Amri, Nelly, Les Femmes soufies ou la passion de Dieu (St-Jean-de-Bray: Dangles, 1992)
  • Abū 'Abd al-Raḥmān al-Sulamī, Sufiyankeeɓe arande: Dhikr an-Niswa al-Muta'abbidat as-Sufiyyat, trans. by Rkia Cornell (1999)
  • Katia Boissevain, Sainte parmi les saints. Sayyida Mannūbiya ou les recompositions culturelles dans la Tunisie contemporaine (2006)

Firooji[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]

  1. Masri, Safwan. Tunisia: An Arab Anomaly. New York: Columbia University Press, 2017, 118.
  2. Nelly Amri, La sainte de Tunis. Présentation et traduction de l'hagiographie de ʿĀisha al-Mannūbiyya (Arles: Sindbad-Actes Sud, 2008).
  3. 3.0 3.1 3.2 Katia Boissevain, 'al-Mannūbiyya, Sayyida ʿĀʾisha', in Encyclopaedia of Islam, THREE, ed. by Kate Fleet and others (Leiden: Brill, 2012-), consulted online on 29 June 2017 <https://dx.doi.org/10.1163/1573-3912_ei3_COM_24813>.