Ama Ata Aidoo

Iwde to Wikipedia
Ama Ata Aidoo
ɓii aadama
Jinsudebbum Taƴto
Ɓii-leydiyankaakuGana Taƴto
InditirdeAma Ata Aidoo Taƴto
InndeAma Taƴto
Family nameAidoo Taƴto
Ɗuubi daygo23 Mbooy 1942 Taƴto
ƊofordeAbeadzi Kyiakor Taƴto
Date of death31 Duujal 2023 Taƴto
Place of deathAkra Taƴto
Manner of deathnatural causes Taƴto
Cause of deathdisease Taƴto
ƊemngalFante Taƴto
WoldeInngilisjo, Fante Taƴto
Sana'ajipoet, novelist, playwright, ngaɗoowo siyaasaje Taƴto
Field of workpoetry, drama, fiction literature Taƴto
EmployerBrown University Taƴto
Position heldMinister for Education Taƴto
Educated atWesley Girls' High School, University of Ghana Taƴto
Work locationSimmbaabuwe Taƴto
Work period (start)1964 Taƴto
Member of political partyProvisional National Defence Council Taƴto
Award receivedCommonwealth Writers' Prize Taƴto
Personal pronounL484 Taƴto

Ama Ata Aidoo (ou daayaama ƴande 23 mboy hiitade dowgu alif 1942 - 31 liiyru dujjal dowgu 2023) wonnooɗo winndaako Gana, mawɗo, mawɗo ɗemngal, politik, e jannginoowo. O laati ardiiɗo jaŋde nder Gana diga 1982 haa 1983 nder laamu PNDC Jerry Rawlings. o waɗi nder hitaande 1965, Aidoo woni debbo arandeejo nder Afrik. Bana mawɗo defte, o heɓi ko Commonwealth Writers' Prize e hitaande 1992 e defte maako Changes. hitaande 2000, o waɗi Mbaasem Foundation to Accra ngam haɓagol e wallitol golle rewɓe rewnooɓe Afrik.

Ɓiɗɗo[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]

Christina Ama Ata Aidoo jibinaa ko ñalnde 23 Mars 1942 e Abeadzi Kyiakor, ɓadi Saltpond, nder diiwaan Cakkare Gana. Fedde feere (haaki Megan Behrent, Brown University, e Africa Who's Who) holli wonde o jibinaa e 31 mars. O woodi ɓikkoy ɗiɗo, Kwame Ata.

Aidoo ummorii nder wuro laamiiɗo Fante, ɓiɗɗo Nana Yaw Fama, hooreejo Abeadzi Kyiakor, e Maame Abasema.[1] Maako maako ɗon maayi diga yimɓe neocolonialists, ɗum waɗi baaba maako ɗon anndina bana ko nafata janngugo sukaaɓe e saare saare nder gariiri dow taariika e haala wakkati. Ɗuum waɗi udditii janngirde arande nder wuro maɓɓe nden o walli Aidoo haa o yahdi janngirde Wesley Girls' High School, to o ardii o yiɗi o wardiɗo.

Jaŋde[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]

Gila 1957, Aidoo yahi Wesley Girls' Senior High School ha Cape Coast. Caggal nde jaŋgi, o jaŋgitii e nder 1961 to Yunivasiti Gana, Legon, to o heɓii jaŋde Bachelor of Arts e nder Ɗemngal Farayse o winndiino golle makko arande, The Dilemma of a Ghost, e hitaande 1964.[1] nder lesdi ndi Aidoo, ɓe ɗonno ɓe ɗonno.

Maayi[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]

Aidoo maayi ha 31 May 2023 ha Accra. "Naaɗo mo'o mawɗo mawɗo, mo'o wallitoo ngam rewɓe, yimɓe Afrik e yimɓe ɓamtaare nder duuniyaaru", hooreejo lesdi Nana Akufo-Addo anndini wonde o heɓay haandi lesdi, bee kuugal haandi diga 13 lewru Yuli haa 16 lewru Yuli, Ha 13 lewru Juli, haandi maako waɗi nder suudu suudu lesdi, ɓaawo ɗon o ɗon maaro nder lesdi nder wuro maako Abeadze Kyiakor ha 15 lewru Yuli e haandi haandi nder misaalu e haandi nder diina haande, ha Nyalnde 16 lewru Juli.

Firooji[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]

  1. "AMA ATA AIDOO (1942–)", Postcolonial African Writers, Routledge, 1998.