Audu Ogbeh
Audu Innocent Ogbeh ((heɗtoR); jibinaa ko ñalnde 28 lewru juko hitaande 1947) ko demoowo, binndoowo pijirlooji, politikyanke, o woniino jaagorgal ndema e ƴellitaare ladde gila 2015 haa 2019.[1][2] O wonii hooreejo lannda Demokaraasi Leƴƴi (PDP) gila 2001 haa lewru Yarkomaa 2005. O woniino jaagorgal jokkondiral e nder leydi Naajeeriya ɗiɗaɓiri gila 1982 haa 1983. O anndaa ko e golle makko binndol, o winndii kadi pijirlooji joy ina heen tati golle bayyinaaɗe. Ina jeyaa e pijirlooji makko, hono Epitaaf Simon Kisulu, o waɗtaa e nokku Muson e hitaande 2002.[3]
Ɓawo Ogbeh jibinaa ko ñalnde 28 sulyee 1947, e nder diiwaan Benue hannde oo. O jeyaa ko e iwdi Idoma. O janngi to duɗal jaaɓi haaɗtirde King’s College, to Lagos tuggi 1967 haa 1969, caggal ɗuum o janngi to duɗal jaaɓi haaɗtirde Ahmadu Bello, Zaria tuggi 1969 haa 1972 e Duɗal jaaɓi haaɗtirde Toulouse, Farayse tuggi 1973 haa 1974. O jannginii to Duɗal Jaŋde, to Duɗal Jaaɓi-haaɗtirde Ahmadu Bello, to duɗal jaaɓi-haaɗtirde Ahmadu Bello, 1972 haa 1976, o ardii departemaa ganndal neɗɗaŋke, duɗal jaaɓi haaɗtirde Murtala, ganndal e karallaagal gila 1977 haa 1979.[1]
Golle politik E hitaande 1979, o ƴaañii e nder suudu sarɗiiji diiwaan Benue e dow Platform lannda ngenndiijo Naajeeriya (NPN), o wonti cukko hooreejo suudu nduu. E hitaande 1982, o toɗɗaa jaagorgal jokkondiral fedde ndee, caggal ɗuum o wonti jaagorgal ƴellitaare njamndi. Laamu makko timmi ko e lewru Duujal hitaande 1983, nde kuudetaa militeer en mbaɗi Major Muhammadu Buhari e laamu.[1]
E hitaande 2001, o toɗɗaa Hooreejo Ngenndiijo Parti Demokaratik Yimɓe (PDP), o lomtii mawɗo Barnabas Gemade. O woni e ndee ɗoo darnde haa lewru Yarkomaa 2005, nde o dogi o woppi golle ɗee sabu makko ñiŋde no hooreejo leydi ndii, hono Olusegun Obasanjo, jogori jogaade caɗeele e nder diiwaan Anambra.[1] Kono e haaldude e jaayndiyankooɓe, Ogbeh hollitii wonde o woppii golle ɗee tan ko ngam haɗde luural e nder lannda ka, kadi ko sabu yiɗde hootde e ndema.[4]