Jump to content

Bright Chimezie

Iwde to Wikipedia
Bright Chimezie
ɓii aadama
Jinsugorko Taƴto
Ɓii-leydiyankaakuNaajeeriya Taƴto
Ɗuubi daygo1 Yarkomaa 1960 Taƴto
Sana'ajisinger Taƴto
Instrumentvoice Taƴto

Bright Chimezie (jibinaa ko ñalnde 1 lewru Oktoobar 1960)[1] ko jimoowo Naajeeriya ganndiraaɗo jimɗi mum keewɗi, ina wiyee Zigima Sound. Hailing diga lesdi Abia, Naajeeriya, Chimezie ummi haa darnde maako nder fuɗɗam kitaale 1980[2] bee limngal maako keertiingal nder gimi Naajeeriya, Igbo highlife, e gimi. Gimɗi makko ina kaala kadi geɗe renndo ko wayi no koloñaal, njulaagu faggudu, e mbaydi pinal e toɓɓere teskinnde e nder jimɗi makko.[3]

Bright Chimezie yaltinii jimɗi keewɗi maantinɗi, ina jeyaa heen "Ube Nwanne", "Sabu Engele", "Teddinde Afrik", e "Style Afrik". Darnde makko e ɓamtude pinal e nafooje Afrik addani mo tiitoonde "Duke de musique africaine". O anndaa kadi ko e mbaydiiji makko.[4]

Nguurndam adanɗam

[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]

Bright Chimezie jibinaa ko e galle Reverend e Mrs fedde pinal leñol ngol, caggal ɗuum wonti hooreejo mum. Nde o woni suka, Bright Chimezie ina jeyaa e ko ɓuri heewde e koolol Ekeoba Egliis Methodist, ɗo o yimata feccere alto, o tawtoraama kadi jimɗi e binndanɗe keewɗe.

Caggal nde o timmini jaŋde makko leslesre to duɗal hakkundeewal Umuhu, Umuahia, hay so tawii ko caɗeele wolde hakkunde leyɗeele, Bright Chimezie jokki jaŋde makko to duɗal hakkundeewal renndo Ohuhu to Amaogwugwu, Umuahia. E nder sahaa makko toon, o ardii fedde duɗal ngal, o gollodii e pelle Fuɗnaange goɗɗe lolluɗe hakkunde 1974 e 1979. O waɗi kadi njillu makko gadano e teleeji e hitaande 1976 e nder eɓɓoore NTA. Caggal nde o timmini duɗal hakkundeewal e hitaande 1976, Chimezie naati e fedde jimɗi pinal Odumodu Modernisée, nde nganndu-ɗaa ko kañum woni ko ɓuri teeŋtude e daartol rewrude e jimɗi. Fedde nde heɓi darnde haa fuunaange lesdi Naajeeriya haa nde fusi nder hitaande 1979.

To diiwal Lagos, Chimezie nasti nder kawtal hoore lesdi Naajeeriya, ɗon yaha lesdi ndi'i. E hitaande 1984, o yalti e fedde Customs and Excise Band ngam sosde "Ziggima", fedde nde jillondirnde e jimɗi Afriknaajo gonɗi e aadaaji Igbo e geɗe jimɗi aadaaji Igbo e taƴe jimɗi ɓuuɓɗi. Innde Ziggima ndee ummii ko e konngol Igbo "o zi gi ma," maanaa "nelal ngal nganndu-ɗaa ko adii."[5]

E hitaande 1984, Bright Chimezie, ganndiraaɗo kadi Okoro Junior, yaltini Dille mum Ziggima e nder dingiral jimɗi e albom mum gadano, "Teddinde Afrik". Albom oo ina waɗi jimɗi lolluɗi ko wayi no « Hormaade Afrik », « Message Boy », « Liza », « Hol to yiɗde woni » e « Nnem Oma ». O jokki e albom goɗɗo e hitaande 1985 ina wiyee "Nguurndam hanki". E nder nguurndam makko fof, Chimezie yaltinii albomuuji jeetati.

Koolol dingiral

[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]

O waɗii jimɗi e nokkuuji ko wayi no Londres, Otiris, Beresiil, e leyɗeele goɗɗe keewɗe. Teskaama, Bright Chimezie lomtiima leydi Najeriya e nder ñalɗi pinal OPEP yuɓɓinaaɗi to Caracas, leydi Venezuela, ɗo o holliri jimɗi e pinal leydi makko.[6]O waɗii jimɗi e Nelson Mandelaa[7] e nder njillu makko to leydi Najeriya nde o yalti kasoo e hitaande 1992. Njeenaaje e njeenaaje O heɓi njeenaaje diga janngirde bana Jaami'aare lesdi Naajeeriya, Nsukka, e kawtal jaayndiyankooɓe lesdi Naajeeriya, Tribune Chapter, ngam anndingo kuuɗe maako nder gimi. Teskaama, o hokkaama tiitoonde "Duke de la musique africaine" nde baaba makko laamɗo oo, hono Oba Omowonuola Oyeyede Oyeyonsin II, ummoriiɗo e diiwaan Oyo, to fuɗnaange-rewo leydi Niiseer rokki mo.[8]

Filmogaraafi

[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]

Gaa gaa golle makko e nder jimɗi, Bright Chimezie waɗii golle e nder filmuuji keewɗi e nder leydi Najeriya, ina jeyaa heen "Deadly Proposal", "Abuja Boys" e goɗɗi.

Bright Chimezie ina resi Chinyere Chimezie,[9] eɓe ngondi e ɓiɓɓe njoyo, woni,[10] Kelechi, Chukwuemeka, Chukwudi, Chinemeze (Micheal), e Chidinma. [11]

"Yimoowo mawɗo biyeteeɗo Bright Chimezie ina mawnina ñalngu nguu ɓiɗɗo mum heɓi jaŋde sariya". Jaayɗe Punch. 28-07-2021. Heɓtinaa ko 2022-03-06.
"FLASHBACK: Fuɗɗoode daande Zigima, Chimezie jaaynde". 9ja Kewuuji. Fola Akintomiid. Mooftaa ko e asli mum ñalnde 9 sulyee 2015. Heɓtinaama ñalnde 8 sulyee 2015.
Ogbonna Aamadi (23 abriil 2010). "Ko waɗi mi majjude, Chimezie Jaayɗo ina haala". Jaaynde Vanguard. Ƴeewtaa ko ñalnde 14 lewru bowte 2016.
"Chimezie jalboowo: Daande Zigima ina wuuri haa jooni no feewi – NYALNDE ƊIƊI". www.ñalngu nguu.com. Heɓtinaama ñalnde 18-05-2023.
Ɗemngal, Jerry (15-05-2021). "Chimezie jalboowo, gonnooɗo jimoowo kuutorɗe Eklesiya mo Zigima fuɗɗii". Hiirde Naajeeriya Hannde. Heɓtinaama ñalnde 18-05-2023.
Ko Bright Chimezie waɗi e nder hiirde Benson e Hedges (1999), ƴettaa ko ñalnde 18 lewru nduu
Kizaro5 (2013-12-07). "Ɗum ko bolog Kizaro: Flashback: Nde Mandelaa ari e wuro". Ko ɗum woni Blog Kizaro. Heɓtinaama ñalnde 18-05-2023.
"Bright Chimezie nguurndam, jawdi, duuɓi, ɓesngu, jokkondiral e natal". www.doole yimɓe.ng. Heɓtinaama ñalnde 18-05-2023.
Sadiq, Mobola (2021-10-02). "Mi ɗon nana belɗum ngam mi laati soobaajo Naajeeriya –Bright Chimezie". Jaayɗe Punch. Heɓtinaama ñalnde 18-05-2023.
Ojoye, Taiwo (11-03-2018). "Daande baaba ina waawi rokkude neɗɗo ɓuuɓri - ɓiɗɗo Bright chimezie". Jaayɗe Punch. Heɓtinaama ñalnde 18-05-2023.
Olonilua, Ademola (28-07-2021). "Yimoowo mawɗo biyeteeɗo Bright Chimezie ina mawnina ñalngu nguu ɓiɗɗo mum heɓi jaŋde sariya". Jaayɗe Punch. Heɓtinaama ñalnde 18-05-2023.