Jump to content

Gwamna Awan

Iwde to Wikipedia
Gwamna Awan
ɓii aadama
Jinsugorko Taƴto
Ɗuubi daygo1915 Taƴto
Date of death1 Yarkomaa 2008 Taƴto

Gwamna Danladi Awan (1915 – 1 Oktoobar 2008) woni laamiiɗo Gworog (Kagoro) Chiefdom, lesdi aadaaji lesdi Naajeeriya nden o laati laamiiɗo ɓurduɗum juutgo nder Naajeeriya nden o laati laamiiɗo ɗiɗaɓo nder Afrik, o laami duuɓi 63 (1945–2008) . O anndiranoo kadi ko tiitoonde mawɗo Kagoro.[1]

Nguurndam e jaŋde

[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]

Gwamna Awan jibinaa ko to Ucyo (Fadan Kagoro) e hitaande 1915. Ko adii ɗuum, baaba makko, Awan, ko mawniiko, laamɗo nayaɓo Gworog, Biya Kaka, jibinaa.[2] Golle makko jaŋde puɗɗii ko e hitaande 1928 ɗo haa hitaande 1932 o naati e duɗe jamma, hade makko yahde to duɗal jannginooɓe leslese, Toro (jooni ko e diiwaan Bauchi) hakkunde 1933 e 1935.[3]

Nde porogaraam oo joofi tan to Toro, Awan hooti galle mum ngam fuɗɗaade jannginde to duɗal leslesal Mission Intérieure Sudaan (SIM), Gworog (Kagoro) gila 1936. Caggal ɗuum o artiraa e Duɗal Leslesal Mission Intérieur Sudaan (SIM), Fantswam ( Kafanchan) e hitaande 1938. E nder golle makko gadane, o hawritii ɗo hawriti janngingol e linjiila, hono no misiyoŋaaji Kerecee’en mbaɗiri nii. Caggal ko ina wona hitaande e hitaande 1939, o arti jannginoowo to duɗal jannginooɓe leslesal to Gworog.

Nde kaaw, Biya Kaka, hooreejo Kagoro e oon sahaa ina haani mo naatde e laamu nguu e nder leydi Gworog (Kagoro), o woni ko e heɓde, o waɗtaa balloowo binndoowo e hitaande 1940. O woniino e ƴellitde eɓɓooji keewɗi ƴellitaare mahngo jamaanu (hannde) palas e hitaande 1943, kam e pompe ndiyam juuɗe to yeeso palas ngam yimɓe ɓee mbaawa heɓde ndiyam laaɓɗam. O moƴƴini kadi e njuɓɓudi mooftugol njoɓdi, o ƴelliti jaŋde ɓiɓɓe leydi laamu nguu.[3]