Jump to content

Yoruba alphabet

Iwde to Wikipedia
Yoruba alphabet
Latin-script alphabet
Language of work or nameYarbankoore Taƴto
laawol mawngol e nder borno
Yoruba alphabet
Latin-script alphabet
Language of work or nameYarbankoore Taƴto

Alkule Yoruba (Yoruba: Álífábẹ́ẹ̀tì Yorùbá) ko alkule ɗiɗi Latin kuutorteeɗe ngam winndude ɗemngal Yuruba, gootel to Niiseriyaa e gootel to Benin koɗdiiɗo. Alkule Yoruba Naajeeriya ina mbaɗi alkule 25, ɗe ngalaa C Q V X Z kono ina ɓeydoo heen Ẹ, Ọ, Ṣ e Gb.[1][2] Kono tan, ko heewi e alkule limtaaɗe ɗee ina tawee e ɗemɗe Yoruba keewɗe, ina heen V, Z, e digrafuuji goɗɗi (hono ch, gh, e gw). Ɗemɗe Yoruba hakkundeeje ina njogii kadi alkule 2 ɓeydaaɗe ɗe ngonaa allofoneeji I e U. Ko huunde nde heewaani waɗde, sibu alkulal P ina heewi winndude [k͜p], ko [p] tan e nder ngonkaaji keertiiɗi ko wayi no onomatopoeia. Alkule Benine ina njogii alkule Ɛ e Ɔ, ko adii ɗuum ina njoginoo C.

On njaaraama to Maiduguri

.

Ɓataakeeji Alkule Yoruba

[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]

(Niiseer)Alkulal mawngal A B D E Ẹ F G Gb H I J K L M N O Ọ P R S Ṣ T U W Y Alkulal tokosal ab d e ẹ f g gb h i j k l m n o ọ p r s ṣ t u w y IPA a b d e ɛ f g ɡ͡b h i d͡ʒ k l m n, ŋ̍ o ɔ k͜p, p ɾ s ʃ t u w j Alkule nofru ɗee ina mbinndee e diidi : ⟨in⟩, ⟨ẹn⟩, ⟨an⟩, ⟨ọn⟩, ⟨un⟩, so wonaa tawa ɗe ngarii caggal ⟨n⟩. Alkule juutɗe ina mbinndee ɗiɗi, hono no dáadáa (firo fine, okay). Toonuuji toowɗi e lesɗi ɗii mbinndaa ko e aksanuuji ɓutti e ɓutti (á, à), tonngoode hakkundeere ndee alaa maande (a), so wonaa disambiguation e dow nofru (n̄, ekn). Jillondiral ɗeen tonngooɗe ina adda tonngooɗe fadooje e ummotooɗe, binndaaɗe e.g. â, ǎ nde ɗe kawri e alkulal gootal. Ɗee ina mbaawi feeñde e alkule nofru kadi, hono no ńkọ́ (no...?), nǹkan (geɗe). Apostrophe ina waawi huutoreede ngam maande daande elided, e suɓaade binndol, hono no ń'lé (firo to galle), ummoraade e ní ilé, kono sọ́d̀ (firo to nokku), ummoraade e sí ọ̀dọ̀. So n wonii alkulal keeriingal hade alkulal, hono no n ò lọ (firo. mi yahdaani), ina wiyee [ŋ̍] (plus tone).

Alkule Yoruba (Benein)

[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]

Alkulal mawngal A B D E Ɛ F G GB H I J K KP L M N O O P R S S SH T U W Y Alkulal tokosal ab d e ɛ f g gb h i j k kp l m no o ɔ p s sh t u w y IPA a b d e ɛ f g ɡ͡b h i d͡ʒ k k͜p l m n, ŋ̍ o ɔ p ɾ s ʃ t u w j E nder maandeeji ɓooyɗi, ⟨C⟩ ina waawi yiyeede ngam ⟨Sh⟩ jooni.