Diiwal Yobe
Golle imaaɗe | 27 Juko 1991 ![]() |
---|---|
Named after | Fuuje Yobe ![]() |
Ɗemngal ngal sarwiisiiji leydi fu njoni haalude | Inngilisjo ![]() |
Duungal | Afirik ![]() |
Lesdi | Naajeeriya ![]() |
Laamorde | Damaturu ![]() |
Nder laamoore | Naajeeriya ![]() |
Located in or next to body of water | Fuuje Yobe ![]() |
Jonde kwa'odineto | 12°0′0″N 11°30′0″E ![]() |
Office held by head of government | Governor of Yobe State ![]() |
Laamu battaa en | executive council of Yobe State ![]() |
Laamu depitee en | Yobe State House of Assembly ![]() |
Hiiri-weeti pelle | UTC+01:00 ![]() |
Replaces | Diiwal Borno ![]() |
Laawol ngol laamu anndani | http://www.yobestategov.com/ ![]() |

Yobe Yo Diiwal nokka ghol nder Diiwal Borno, Lesdi Yobe, e nder diiwal gonde nder Woyla bo Fuhna leysɗi Naajeeriya, Diiwal Yobe e woodi jajirka e a ɗuuduki koyahri 45,502km. E dukki yimɓe bo ewodi lenyol yimbe 1,411,481 e limgal badgal ɗenno dungu 1991. Diiwal Yobe yo lesdi mawnɗi e hairine jamaare Damaturu. Mai Mala Buni hannko woni Gomnaajo Ardiiɗo Diiwal Yobe ila subki ghol ɗungu ujuneeji ɗiɗi e cappanɗe el jowee nayi (2019) kowaddi jooni. Ballitowo Ardugal Yobe hanko woni Alh. Idi Barde Gubana. Innɗe lardu Yobe hebaama haa maayo Komadugu Yobe.[1]
Diiwal Yobe sendeke mokkuje inaje tati, lesdi Fuuhnaje, lesdi fombinaje yoda e lesdi waylaje. Wokiltotobe dottien inaje den kamɓe ngooni. Ahmed Ibrahim Lawan wakiilijo woyla-en, Ibrahim Geidam wokilijo Hirna, Ibrahim Mohammed Bomai wakiilijo fombina. Diiwal Yobe e hendi e keerol larduje, Diiwal Bauchi, Diiwal Borno, Diiwal Gombe, e Diiwal Jigawa. Diiwal Yobe e hendi e keror lesdi Niger or Niiser.
[2]Habaru Hebaki Yobe[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]
Diiwal Yobe hebama jande 27 der leuru dubokkorde dungu 1991, Yobe henditama daga diiwal Borno, Fire ardugal sojien fire Janarjo Ibrahim Badamasi Babangida dum hendita ma gam tefki koidum ardugal e enajeden. Nyande 14 lewru ngangadi dungu 2013 arɗujo leysdi Naajeeriya modenno Goodluck Ebele Jonathan wadi heta wurtaki e yilaki der larduje Yobe,Borno, e Adamawa gam konu Boko Haram.
Hukuma Pamarun[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]
Diiwal Yobe ewodi hukuma pamarun sappo e jewe ɗiɗi:
- Damaturu
- Gujba
- Gulani
- Tarmowa
- Bursari
- Gaidam
- Fika
- Potiskum
- Nangere
- Bade
- Jakusko
- Yunusari
- Yusufari
- Karasuwa
- Nguru
- Machina
Lenyol[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]
Yimɓe hukuma pamarun Yobe e lenyol maɓɓe[3]
Kananan Hukumomi | Harsuna |
---|---|
Bade | Bade; Duwai |
Bursari | Bade |
Damaturu | Yerwa Kanuri; Karaikarai |
Damagum | Karaikarai |
Fika | Bolewa; Karaikarai; Ngamo |
Fune | Karaikarai |
Geidam | Yerwa Kanuri |
Gujba | Yerwa Kanuri |
Gulani | Maaka |
Jakusko | Bade |
Nangere | Karaikarai |
Nguru | Yerwa Kanuri; Hausa; Bade |
Potiskum | Karaikarai; Ngizim |
Tarmuwa | Fulani, kanuri |
Yunusari /yusufari/ machina | Kanuru |
Yimbe Andabe E Yobe[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]
- Ibrahim Geidam ardido lardu Yobe modenno jonibo hankone wokiljo dotti,en garije Yobe fuhnaje e lamorde lesdi Nigeria.
- Buba Galadima imoder sekobe bindowo hautugal yimbe CPC.
- Bukar Abba Ibrahim mo ardujo Yobe modenno harhandema motefi ardugal lesdi Nigeria dungi 2017 les hautugal NNPP.
- Khadija Bukar Abba Ibrahim kore Bukar Abba Ibrahim hankone ardujo wakiljo jama,aje fuhnaje harjonima wokiljo batowo gite douko watta e der lesde yasiles ardugal Mohammed Buhari, jonibo wakiljo jama,aje fuhnaje Yobe lesdi Nigeria.
- Ahmed Lawan wokiljo dotti,en gonde woila bo hirna Yobe ila 1991 kowaddi hande, hankone maudo wokiljo,en dotti,en lesdi Nigeria. Honkone jewenayejo .
- Ibrahim Talba imoder hautome hore yimbe lesdi Nigeria fire Olusegun Obasanjo,hankone Ardojo lamorde Tikau
- Adamu Waziri kautowo hore yimme les kautogal PDP,Mowadi wokiljo tadibe shurobe lesdi Nigeria yoda,e ardujo jam datal, motifi ardaki lesdi Yobe les kautorgal PDP.
- Jamila Babayo hankone bindowo debbo arano gondo woila bo fuhna lesdi Nigeria hanko nyami mauninki rewbe BBC Hausare.
Hiimobe[taƴto | taƴto ɗaɗi wiki]
- ↑ https://www.naajrrriya galleria.com/Nigeria/States_Nigeria/Yobe/
- ↑ https://saharareporters.com/2023/02/24/how-apc-senator-uses-women-groups-subtle-vote-buying-gombe
- ↑ https://www.ethnologue.com/country/NG